Ventilatie scholen - een praktijkvoorbeeld

Ventilatie Scholen – we zijn op bezoek bij de School met de Bijbel in Emst, een historische school die dit voorjaar is uitgerust met de modernste luchttechniek. Hierover gaan we in gesprek met Wilco van Essen, die als medebestuurder van de school verantwoordelijk is voor het wel en wee van de leerlingen in Emst.

De betrokkenheid bij de lokale school is vanzelfsprekend voor Wilco. Hij zat namelijk, net als zijn vader, hier zelf op school. Toen ook zijn kinderen hier naar school gingen raakte hij als vrijwilliger betrokken bij het dagelijks bestuur. Als bestuurder is hij verantwoordelijk geweest voor de coördinatie van de renovatie van de school.

Waarom ventilatie scholen nodig is

Het oorspronkelijke schoolgebouw is al zo’n 100 jaar oud, door de jaren heen zijn er delen toegevoegd en is er één en ander verbouwd. Over de ventilatie en luchtkwaliteit werd destijds natuurlijk minder nagedacht. Jarenlang was een raampje opzetten de standaard remedie. ’s Winters leidde dit tot rillende leerlingen en leraren. ’s Zomers liep daarentegen de temperatuur flink op, waardoor concentreren moeilijk werd.

Wilco haalt herinneringen op aan het eerste moment dat ze op school bewust werden van het ventilatievraagstuk. Een jaar of drie geleden stond er een moeder voor de deur. Haar zoontje, een kleuter destijds, klaagde thuis altijd over hoofdpijn na een schooldag. “Toen zijn we na gaan denken over het ventileren van de school. Zoals op elke school was de oplossing natuurlijk het openen van een raam. Dat dat niet voldoende zou zijn hadden we nooit gedacht. Het personeel lette daarna dus extra goed op dat er ramen openstonden, toch bleven de klachten bestaan.”

Toen deed corona zijn intrede en scholen moesten ineens de luchtkwaliteit controleren. Dit vormde een tweede trigger om met ventilatie van het schoolgebouw aan de slag te gaan. Na één meting bleek al: vooral in het kleuterlokaal was het niet goed. Piekwaardes waren te hoog, ondanks geopende ramen. Na één meting bleek al: vooral in het kleuterlokaal was het niet goed. Piekwaardes waren te hoog, ondanks geopende ramen.

De school, bij monde van Wilco van Essen, kwam in gesprek met Martin Heutink, die als subsidieadviseur betrokken is bij de overkoepelende stichting. Samen concludeerden ze dat luchttechnische aanpassingen noodzakelijk waren om de luchtkwaliteit op orde te krijgen.

Hiervoor kwam Van Essen terecht bij GMM Luchttechniek. GMM Luchttechniek was een bekende partij voor Van Essen, een betrouwbaar bedrijf uit de regio met een goede naam. GMM Luchttechniek heeft de situatie op locatie opgenomen, een plan gemaakt en alle calculaties doorgevoerd. Uiteindelijk gaf het concrete, realistische plan van GMM Luchttechniek de doorslag voor het bestuur van de school.

Budget en subsidie ventilatie scholen

Een probleem voor veel scholen is dat er weinig geld beschikbaar is voor verbouwingen. Ook de School met de Bijbel werkt natuurlijk met een beperkt budget, toch was een complete luchttechnische installatie mogelijk. Dit kwam mede door de SUVIS- subsidie van de staat, maar ook de gemeente Epe droeg 35% van de kosten bij.

De modernste luchttechniek voor ventilatie scholen

Mede door de subsidies was het mogelijk de modernste luchttechniek in het gebouw te installeren. Als oplossing heeft GMM Luchttechniek uiteindelijk per lokaal een Warmteterugwin-unit geplaatst, met airconditioning en Airsok. De airconditioning vervult een dubbele functie in de school, naast koelen wordt het ook gebruikt voor het verwarmen.

De Airsok, een ronde verdeelslang die onder het plafond geplaatst is, brengt de gefilterde lucht terug de ruimte in. Het grote voordeel van deze Airsok: nooit meer last van tocht. De lucht wordt namelijk gelijkmatig ingebracht in de ruimte en komt dus verdeeld en gelijkmatig de klas in. Daarnaast is het systeem adaptief, leerlingaantallen fluctueren natuurlijk en daarmee de ventilatie ook. Dit doet het systeem automatisch. Daarnaast is het systeem zo ontworpen dat ook afname, of juist groei van het leerlingaantal geen probleem is.

Minimale impact bij ventilatie scholen

Het meest tevreden is Van Essen over de manier waarop de werkzaamheden zijn verlopen. Voor de school was het erg belangrijk dat de kinderen zo min mogelijk hinder zouden ondervinden van de verbouwing. Daarom heeft GMM Luchttechniek in één week alles voorbereid en in de week daarna, de voorjaarsvakantie, de hele installatie geïnstalleerd. “Eén week voorbereiding en één week werkzaamheden, de kinderen hebben er niks van gemerkt”.

De verbouwing kon zo snel gaan omdat de hele installatie weinig structurele aanpassingen vereiste. De Airsok kan bijvoorbeeld aan het plafond bevestigd worden zonder structurele aanpassingen, hetzelfde geldt voor de airconditioning. Enkel voor de WTW-Units op zolder moest het plafond versterkt worden, maar ook dit regelde GMM Luchttechniek zelf met een aannemer.

Stilte na ventilatie scholen

Tijdens ons gesprek rijdt er een bus voor om de leerlingen naar het schoolzwemmen te brengen. Als ook de laatste leerlingen naar buiten rennen stappen wij het klaslokaal in. Het laatste geluid van de leerlingen sterft weg, wat rest is een licht regelmatig ‘gezoem’ van de airconditioning. Volgens Van Essen is de geluidshinder minimaal “de juffrouw heeft zelfs haar bureau tussen de airco en de Airsok gezet, ze heeft er helemaal geen last van.”

Een wereld van verschil na ventilatie scholen

Het grootste voordeel van de verbouwing vindt Van Essen het effect op de leerlingen en de leerkrachten. We hebben geen leerlingen meer met hoofdpijn, geen bibberende leerlingen bij een open raam of extreme warmte in de zomer. Het klimaat in de school is gewoon stukken beter.

“Je beseft nu pas hoeveel invloed luchtkwaliteit heeft op het welzijn van de leerlingen én de leerkracht.”

Luchtkwaliteit

Als school zijn we verplicht data te verzamelen over de luchtkwaliteit. Daarom hebben wij ervoor gekozen de metingen van de luchtkwaliteit maandelijks te laten rapporteren. GMM Luchttechniek houdt echter ook constant zicht op de functies. Dit jaar hebben ze twee keer op de stoep gestaan, wanneer er afwijkende data was of er iets gecontroleerd moest worden. Zelf hebben we hier dus geen kind aan, GMM Luchttechniek neemt alles op zich en koppelt het terug aan ons.

Energieverbruik ventilatie scholen

Het schoolbestuur had het liefst direct zonnepanelen op het dak laten plaatsen. Vanwege de monumentale status van het schoolgebouw was dit echter niet toegestaan. Informatie over het energieverbruik heeft Van Essen nog niet. De verwachting is echter dat we niet veel meer zullen gaan betalen. Doordat we nu duurzaam verwarmen én koelen hebben we minimaal verlies van energie. De WTW-units zorgen ervoor dat we alle eventuele restwarmte-of koude afvangen.

Al met al is er zo in dit historische gebouw een duurzame en toekomstbestendige oplossing gerealiseerd. Ongeacht groei of krimp van de school; de luchttechniek is nog jaren op orde.

Ventilatie scholen onder aandacht Rijksoverheid

Op haar website schrijft de Rijksoverheid over het belang van een gezond binnenklimaat. De ventilatie in scholen heeft speciale aandacht en schoolbesturen krijgen vanuit de Rijksoverheid tal van mogelijkheden om concreet aan de slag te gaan met het verbeteren van de luchtkwaliteit en ventilatie in scholen. Lees h